"Birkaç saniyede sarı nokta hastalığı testi"

OturduÄŸunuz yemek masasını algılayıp önünüzdeki tabağın içinde ne olduÄŸunu seçemediÄŸinizi… Karşıdan karşıya geçerken arabaların hareketini takip edebilseniz de hemen önünüzdeki arabayı fark edemediÄŸinizi… Ya da kitap okumak isteyip kitabı göremediÄŸinizi, ayakkabınızı görüp baÄŸlayamadığınızı, cep telefonunuz çalsa da çevredeki diÄŸer objeleri görmenize raÄŸmen hemen yanı başınızdaki telefonu göremediÄŸinizden elinize alamadığınızı! Ä°ÅŸte, bu ve benzeri örnekler pek çoÄŸumuzun adını bile duymadığı, önemli bir göz hastalığı olan Sarı Nokta hastalığının yol açtığı sorunlardan sadece bir kaçı! 

Ãœlkemizde bir milyonu aÅŸkın kiÅŸi bu hastalık nedeniyle günlük yaÅŸam faaliyetleri son derece kısıtlanmış, sosyal hayattan mecburen soyutlanmış olarak yaşıyor ve baktığı noktanın sadece dekileri algılayıp, o merkez noktayı ise görememe sorunuyla mücadele ediyor. Acıbadem Taksim Hastanesi Göz SaÄŸlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. AyÅŸe Öner, halk arasında Sarı Nokta Hastalığı olarak bilinen, tıptaki adıyla Makula Dejenerasyonu'nun bazı erken sinyaller verse de çoÄŸunlukla fark edilmediÄŸinden erken teÅŸhis ve tedavi ÅŸansının kaçırıldığını ve görme bozukluÄŸunun ilerlediÄŸini söylüyor. 

Ä°ÅŸte o basit ama etkili test

Peki sinsice ilerleyen bu hastalığın basit bir testle farkına varmak mümkün mü. Evet, Bunun için (yakın gözlüğü kullanıyorsanız gözlüğünüzü takarak) kareli bir A4 kağıdını alın ve çizgilere birkaç saniye dikkatlice bakın 

A şıkkı) Kareli çizgileri tamamen net ve saÄŸlıklı mı görüyorsunuz 

B şıkkı) Kareli çizgileri eÄŸri/kırık/çarpık ÅŸekilde mi görüyorsunuz 

Cevabınız B şıkkı ise, Sarı Nokta Hastalığı ile kapınızı çalmış ve tedaviyi daha fazla geciktirmemek için hemen Retina Uzmanına baÅŸvurmanız gerekiyor demektir. 

Prof. Dr. AyÅŸe Öner, 6 noktada Sarı Nokta Hastalığı hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı;  önemli uyarılar ve önerilerde bulundu: 

1.Sarı Nokta Hastalığı (Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu) nedir

Makula bölgesi (gözümüzün arkasındaki sarı nokta alanı) keskin ve renkli görmeden sorumlu retina tabakasının ortasında bulunan küçük bir alandır. Bu bölgeyi etkileyen yaÅŸa baÄŸlı Makula Dejenerasyonu hastalığı halk arasında Sarı Nokta hastalığı olarak bilinmektedir. Bu hastalığın iki tipi vardır, bunlar yaÅŸ tip ve kuru tiptir. Hastaların yaklaşık yüzde 90'ında kuru tip bulunur. Bu tip daha yavaÅŸ geliÅŸir ve görme kaybının oluÅŸması yıllar alabilir. YaÅŸ tip ise hastaların yüzde 10’unda görülür ancak bu tipte görme kaybı daha ani baÅŸlar ve hızlı ilerler. 

2.Dikkat, Bu faktörler riski artırıyor

Sarı Nokta hastalığında en önemli risk faktörü ilerleyen yaÅŸtır. Özellikle aile öyküsü varsa 50 yaşından sonra düzenli göz kontrolleri yapılmalıdır. Bunlar dışında sigara kullanımı öyküsü, açık renkli göz, hipertansiyon, kalp hastalığı ve UV ışınlarına maruz kalmak da hastalığı arttıran diÄŸer risk faktörlerdir. 

3. Bu belirtiler varsa

Renkleri soluk görme, yazıları bulanık görme ve düzgün olan çizgileri eÄŸri olarak görme hastalığın baÅŸlangıç ÅŸikayetleridir. Ayrıca bakılan cismin ortasında bulanık bir alan veya karanlık bir leke görme gibi problemler de yaÅŸanabilir. Hastalık ilerlediÄŸinde kiÅŸilerin görme alanlarının ortasında yoÄŸun görme kayıpları oluÅŸur. Bu problemler kiÅŸilerin okumak, araba kullanmak gibi önemli faaliyetleri yapmalarına engel olur ve hayatlarını kısıtlar. 

4.Tam tedavi mümkün değil ama

Sarı Nokta hastalığı genel olarak geri dönüşü olmayan bir hastalıktır. Kuru tip sarı nokta hastalığı için henüz etkinliği gösterilmiş bir tedavi yöntemi yoktur ancak çeşitli vitamin, mineral takviyeleri ve lutein gibi bazı antioksidan özelliğe sahip olan ilaçlar kullanılmaktadır. Ayrıca sigara içiliyorsa bırakılması ve güneşten korunulması, UV ışınlarından koruyan güneş gözlüğü önerilmektedir. Yaş tip sarı nokta hastalığı erken safhada tespit edildiğinde tedavi ile görme mevcut seviyede korunabilir ve hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Tedavide belli aralıklarla göz içine ilaç enjeksiyonları uygulanır. Tedaviden iyi sonuç alabilmek için hastaların tedaviye uyum sağlaması ve düzenli kontrole gelmesi önemlidir.

5.Ä°lerlemesini engelleyecek en yeni geliÅŸmeler

Bu konuda çok sayıda bilimsel araÅŸtırma yapılmaktadır. Kuru tip sarı nokta hastalığı için son yıllarda kök hücre tedavileri baÅŸarı ile uygulanabilmektedir. Kök hücre tedavisi ile hastalığın ilerlemesi durdurulabilmekte hatta bazı hastalarda görme kazanımları olabilmektedir. Ayrıca kuru tipin ilerlemesini durdurmaya yönelik yeni ilaçların yakında kullanıma girmesi beklenmektedir. YaÅŸ tip sarı nokta hastalığı için ise yine uzun etkili anti-VEGF ilaçların geliÅŸtirilmesi konusunda çok sayıda araÅŸtırma mevcuttur. 

6.Tiplerine göre bu noktalara dikkat

Pek çok kiÅŸi makula probleminin olduÄŸunu bulanık görme ortaya çıkana kadar fark etmez. Dolayısıyla genellikle baÅŸka bir nedenle yapılan göz muayenesinde tesadüfen teÅŸhis edilir. Sarı Nokta hastalığı açısından 50 yaÅŸ ve üzerindeki herkesin rutin kontrol edilmesi gereklidir. Ailesinde ve yakın akrabalarında bu hastalık olanlar çocuk yaÅŸlardan itibaren düzenli takip edilmelidir. Sigara kullananlar, diyabet hastaları, hipertansiyon gibi kalp damar hastalığı bulunanlar hastalık açısından yüksek riskli olduklarından erken yaÅŸlarda kontrol edilmelidirler. Hastalığın tamamen düzelmesi mümkün olmadığı için tedavi devamlılık gerektirir. Hastaların belli aralıklarla düzenli olarak retina muayenesinden geçmeleri önerilir. 

Giriş: 03 Ekim 2023 | Güncelleme: 03 Ekim 2023 | Okunma: 389

Kaynak: Acıbadem Basın Bülteni