"Çocuklarda yaz hastalıklarına karşı etkili önlemler"

Ancak bu dönemde mevsimsel bazı hastalıkların görülme sıklığı da artıyor. Acıbadem Kartal Hastanesi Çocuk SaÄŸlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Recep Kavas son günlerde çocuklarda; yüksek ateÅŸ, ishal, kusma, cilt döküntüleri, böcek ısırıkları sonrası ÅŸiÅŸlik veya alerjik reaksiyonlar ile kulak aÄŸrısı gibi ÅŸikayetlerin yoÄŸun olarak görüldüğünü belirterek Åžikayetler baÅŸ gösterdiÄŸinde ailelerin hekime baÅŸvurmayıp biraz dinlensin geçer gibi bir yaklaşımda bulunmaları ciddi tehlikelere yol açabiliyor. Oysa erken müdahale ve tedavi sayesinde ciddi sorunları önlemek mümkün diyor. Mevsimsel özelliklerin de etkisiyle çocuklarda görülme sıklığı artan hastalıkların çoÄŸunun alınacak basit önlemlerle kolayca önlenebileceÄŸini ya da azaltılabileceÄŸini vurgulayan Dr. Recep Kavas, çocuklarda yaz aylarında görülme sıklığı artan 5 hastalığı anlattı, bu hastalıklara karşı basit ama etkili önlemleri açıkladı, önemli uyarılarda ve önerilerde bulundu. 

1-Yaz ishali 

NEDENLERÄ°: Yaz aylarındaki ısı ve nem artışı mikroorganizmaların ve özellikle virüslerin gıdalarda ve durgun sularda daha hızlı üremesine yol açar. Uygun ÅŸartlarda saklanmamış ve iyi yıkanmamış yiyeceklerle virüs-bakteri bulaşı çok daha kolay olur. El hijyeninin yeterince saÄŸlanmaması da hastalığı kolaylaÅŸtırıcı etmendir. 

BELÄ°RTÄ°LERÄ°: Sık ve sulu dışkılama, ateÅŸ, karın aÄŸrısı, inatçı kusmalar, sıvı ve elektrolit kaybına baÄŸlı halsizlik ve bitkinlik, dışkıda mukus ve bazen kan hekime getirten ÅŸikayetlerdir. Özellikle Rota ve Adenovirüsler ve Giardia en sık karşılaşılan etkenlerdir. Yaz ishali, gıda alerjileri ve antibiyotik kullanımına baÄŸlı ishallerle karıştırılabilir. 

TEDAVÄ°SÄ°: Tedavi açısından nedeni ve etkeni saptamak önemlidir. Bebeklik döneminde ilk 6 ay içinde uygulanan Rota aşıları rota ishallerinden korunmada çok etkin bir korunmadır. En önemli tedavi sıvı kaybının önlenmesidir. Bakteriyel sebep yoksa antibiyotik gerekmez. Tedavide gecikme, ciddi su kaybı, elektrolit dengesizliÄŸi ağızdan alım azlığı ve kusma hastaneye yatış gerektirebilir. 

2-El-ayak-ağız hastalığı 

NEDENLERÄ°: Hastalığa enterovirüsler (özellikle Coxsackie virüsü) sebep olur. Sıcak ve nemli ortamda rahat yayılırlar. Yaz aylarında çocukların daha sık dış ortamda olması, kreÅŸ, parklar, havuz gibi toplu ortamlarda temas riski yüksektir. Ä°stanbul gibi coÄŸrafi göç alan metropollerde son yıllarda sıklığı artmıştır. 

BELÄ°RTÄ°LERÄ°: AteÅŸ, boÄŸaz aÄŸrısı, ağız içi aftlar, el ve avuç içinde ve ayak tabanlarında veziküler döküntüler, huzursuzluk ve iÅŸtahsızlık, ağızdan beslenmede ciddi ölçüde azalma sık görülür. SuçiçeÄŸi, alerjik döküntüler veya ağız içi pamukçuk ile karıştırılabilir. 

TEDAVÄ°SÄ°: Virüs olduÄŸundan spesifik tedavisi yoktur. Destek tedavisi (ateÅŸ düşürücüler, sıvı alımı, ağız içi dezenfektanları) uygulanır. Nadiren beyin zarı iltihabı komplikasyon olarak görülebilir. Yüksek ateÅŸ ve oral alımı iyi olmayan süt çocukları ve çocuklarda hastane yatışı gerekebilir. 

3-Ä°drar yolu enfeksiyonları 

NEDENLERÄ°: Yaz aylarında sıklıkla havuz bazen de deniz sonrası girilen suyun hijyenik olmaması, mayo ile uzun süre ıslak kalınması, terleme ile artan bakteri yükü idrar yolu enfeksiyonu (Ä°YE) riskini artırır. Kız çocuklarda anatomik yapı sebebi ile daha sık görülebilir. 

BELÄ°RTÄ°LERÄ°: Ä°drar yaparken yanma, idrara sık ve aÄŸrılı çıkma, mesane alt kısmında aÄŸrı, ateÅŸ, halsizlik, bebeklerde huzursuzluk, huy deÄŸiÅŸikliÄŸi, bazen kusmalar eÅŸlik edebilir. Viral ateÅŸli hastalıklar ve bebeklerde gaz sancısı ile karıştırılıp, tanı gecikebilir. 

TEDAVÄ°SÄ°: Tam idrar tetkiki ve kültürü ile teÅŸhis konur ve kültür sonucuna göre hangi bakteri olduÄŸu ve hangi antibiyotiÄŸe duyarlı olduÄŸu belirlenip tedaviye baÅŸlanır. Tedavide bol sıvı tüketimi ve hijyenin de önemi büyüktür. Tedavisiz bırakılırsa mesane ve böbrek enfeksiyonlarına yol açıp kalıcı hasar oluÅŸturabilir. 

4-Dış kulak yolu enfeksiyonu 

NEDENLERÄ°: Yaz aylarında havuza ve denize giren çocuklarda kulak yolu ve kanalı uzun süre ıslak-nemli kalır. Bu nemli ortam, bakteri ve mantar çoÄŸalması için çok elveriÅŸli hale gelir. Aşırı ve sık yapılan kulak temizliÄŸi uygulamaları da tahrip olan ciltte, enfeksiyon riskini artırır. 

BELİRTİLERİ: Kulakta aniden başlayan ağrı (özellikle dokununca artan), kaşıntı, tıkanıklık hissi, kulakta akıntı ve bazen ateş hekime getirten şikayetler arasındadır. Orta kulak iltihabı ile karışabilir. Ancak yüzücü kulağında işitme kaybı daha az ve ağrı daha yüzeyeldir.

TEDAVÄ°SÄ°: Doktora baÅŸvurmak ve tedaviye baÅŸlamak ÅŸarttır aksi taktirde sorun çok daha karışık bir hale gelebilir. Doktor önerisiyle kulak damlası ve aÄŸrı kesici ile tedaviye baÅŸlanır. Gerekli görülürse antibiyotik kullanılır. Tedavi süresince kulağın kuru tutulması, kulak temizliÄŸinde kulak çubuÄŸu vb kullanılmaması gerekir. 

5-GüneÅŸ çarpması 

NEDENLERÄ°: Yaz aylarında çocuklar sıcak havalarda uzun süre açık havada kalırlar. Çocuklarda vücudun ısı düzenleme mekanizmaları yetiÅŸkinlere göre daha zayıftır. Åžapkasız olmak, koruyucu krem kullanılmaması, yetersiz sıvı alımı, kalın giyinme ve açık hava etkinliklerinde uzun süre kalınması gibi nedenler durumu ağırlaÅŸtırır. 

BELİRTİLERİ: Genelde acil servise yüksek ateş, baş ağrısı, mide bulantısı, yoğun halsizlik, bilinç bulanıklığı ve bazen de bayılma gibi şikayetlerle başvurulur. Viral enfeksiyonlar ve menenjit gibi nörolojik acillerle karışabilir.

 TEDAVÄ°SÄ°: ÇocuÄŸun derhal serin-gölge ortama alınması, vücut ısısının düşürülmesi ve sıvı verilmesi gerekir. Ciddi ve düzelmeyen durumlarda hastaneye yatış gerekebilir. Gecikme durumunda beyin hasarı, çoklu organ yetmezliÄŸi nadiren görülebilir. 

Çocuklarda yaz hastalıklarına karşı basit ama etkili önlemler! 

Çocuk SaÄŸlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Recep Kavas, çocuklarda yaz hastalıklarına karşı basit ama etkili önlemleri şöyle sıraladı, 

•Bol su içmesini saÄŸlayın. 

•Şapka ve güneÅŸ gözlüğü kullandırın. 

•Saat 11:00-16:00 arası güneÅŸten uzak tutun. 

•Havuz ve deniz hijyenine dikkat edin. 

•Yüzdükten sonra duÅŸ aldırın ve mayosunu deÄŸiÅŸtirin.  

•Açıkta satılan yiyeceklerden uzak tutun. 

•El hijyenini öğretin.

•Böcek ve sineklerden korumak için uygun losyon kullanın.

•Pamuklu, açık renkli ve ince giysiler giydirin. 

Giriş: 11 Temmuz 2025 | Güncelleme: 11 Temmuz 2025 | Okunma: 161

Kaynak: Acıbadem Basın Bülteni