Doğankent'in İlk Belediye Reisi Talat Şağban


3269

Doğankent Belediyesinin 1968'de kurulmasının ardından belediyenin ilk reisi olarak Talat Şağban seçildi. 

Peki, kimdir Talat Şağban

Talat Şağban ilçenin Süttaşı Mahallesi nüfusuna kayıtlı olup eski ismi Dandı olan köyde 1920 yılında dünyaya geldi. Kara Mustafalı sülalesindendi.

İlkokulu 3'üncü sınıfa kadar Harşit'te okudu. Daha sonra dışardan ilkokulu tamamladı. 12-13 yaşlarında iken Tirebolu'ya giderek oradan gemiye binip Zonguldak'a çalışmaya gitti. Bir süre sonra vatani vazifesi için o dönemde Kars'a şimdi Ardahan'a bağlı Göle kazasında orman askerliği yaptı. Eskiden orman kanunları öyle imiş. Askerlik sonrası İstanbul'un yolunu tuttu. 

Evlendi ve evliliğinden dört çocuğu dünyaya geldi. 1956'da İstanbul Esenler'de 400 metrekare arsa satın aldı. Bedenen işe yatkın biri değildi. Vapurlarda yolcuların hizmetine bakan görevli yani kamarot olarak çalıştı. Şehir hatları vapurlarında Sirkeci'den karşıya gidip geldi. 1959'da bir süre Eskişehir'de bulundu. 1960 inkılabında işsizlik nedeniyle aç kalma tehlikesi yaşadı. Zeytinburnu'nda ağaçtan yaptığı arabada elma satmaya çalıştığı sıralarda zabıtalar onu yakalayarak belediyeye götürmüşler, oradan karakola sevk ve ertesi günü mahkemeye çıkmış. Hakim sormuş:

-Sen niye kanunun yasak olduğu şeyi yapıyorsun. 

Cevap vermiş:

-Hakim Bey çocuğum var evde aç. İş yok. Akşama eve bir ekmek ya da götürürüm ya götüremem. Elma satmak bu kadar aşırı bir suç mu. Hırsızlık mı yapayım. 90 kuruşunu elmaya veriyorum 10 kuruşunu ben kazanıyorum. Eğer elma satmak suç ise ben bu bayrağın altında yaşamak istemiyorum. Daha sonra kendisine plaka verilmiş ve ruhsatlı olarak elma satmaya devam etmiş.

1965-1966'da Harşit'te Hidroelektrik santralinin temeli atılınca orada günlük yevmiyesi 7 TL olarak işe girdi. Usta yevmiye 9-11 TL arası idi. Ancak zamanında ücretlerini alamamışlar. Bunun üzerine Samsun'a gitti ve YOL-İŞ Sendikasının yetki belgesini aldı. 1100 işçinin 1000 tanesini sendika üyesi yaptı. Sendikanın verdiği güç ile şirketin müdürüne gidip ücretlerini sorgulayınca tepki görmüşler. Ücretlerini zamanında almayan işçiler Sadaklı Mahallesinden Törnük altına kadar grev yaptılar. 1000 kişi Tirebolu'ya kadar yalın ayak yürüdüler. Onları Espiye'de durdurdular. Vali siz eyleminizi durdurun biz işi halledeceğiz demiş. 7-8 ay süreyle iş durdu. Grev sonuç verdi, yüklenici firma gönderilerek DSİ işi ele aldı. 

Giresun İlinin Tirebolu ilçesinin Doğankent bucağının merkez Doğankent köyü ile bu bucağa bağlı Süttaşı ve Sadaklı köylerinin birleşerek Doğankent köyü merkez olmak üzere Doğankent adıyla belediye kurulması kanunlaşmıştır. (Kaynak: BCA, 030.11.1.00.333.11.11, 29.02.1968)

Belediyenin kurulmasından sonra Türkiye genelinde olduğu gibi Doğankent'te de seçimler yapıldı. İktidarda Adalet Partisi vardı. Nahiyenin Adalet Partisi Başkanı İsmail Turfan'dı. Adalet Partisinden İsmail Turfan, Cumhuriyet Halk Partisinden İhsan Osmanlıoğlu, Köylü Millet Partisinden Aliağagilin Mehmet Tekin aday olarak çıktı. 

Kendisine yukarıdaki partilerden yer bulamayınca destekçisi olan köylüler ona bağımsızdan olay olması için telkinde bulundular. Santral binasının müteahhidi Hasan Mete sen aday ol bütün masrafların bana ait demiş. Talat Şağban İşçi Partisinden aday oldu ve seçimleri kazandı. Böylece İşçi Partisi 1968'de ilk ve tek belediye başkanına sahip oldu. Ama ikinci döneme geçmeden Adalet Partisine geçiş sağladı. İkinci dönemde Adalet partisinden tekrar seçildi. Esasında iktidarın nimetinden yararlanarak nahiyeye hizmet götürmek istiyordu.

Talat Şağban'ın en önemli icraatı Harşit'te Dandı'ya elektrik getirmesi oldu. Bu sebeple Giresun Valisi ile beraber Ankara2ya gitti. Türk Belediyeciler Birliği Başkanı ismet Sezgin'le birlikte Adalet Partisine varmışlar. Talat Şağban bu arada gurbet gezdiği için buranın elektrik projesini yaptırıp çantasına koyarak öyle gitmiş Ankara'ya. Vali, İsmet Sezgin ve Talat Şağban Süleyman Demirel'in yanına gitmişler. Süleyman Demirel Talat Şağban'ın çantasındaki projeyi inceleyince bu büyük proje yapamayız demiş. Bunun üzerine Talat Şağban oradan ayrılmış. Talat Şağban bir süre sonra tekrar Ankara'ya giderek oradaki görevlilere Demirel'e Şaban'ın Talat geldi deyin demiş. Demirel onu huzuruna kabul etmiş ve bir süre görüşmüşler. Görüşme sonucunda projeyi kabul ettirmiş Demirel'e. Ödeneği de İller Bankasına yatırtmış. Bu süreçten sonra Adalet Partisine geçiş yaptı. 

O arada ikinci dönem seçimlerinde birçok aday arasından yeniden Belediye başkanı seçildi. Ama daha henüz elektrik yapılmamıştı. Talat Şağban Ankara'ya yeniden gitti ve orada yetkililere benim bu işimi yapacaksınız yoksa buradan geri gitmem dedi. Bir hafta Ankara'da yatıp kalkmış. Sonra iller Bankasının Müdürü ona Trabzon'un da 6 köyü var. Doğankent'in Dandı köyünü de ona katarak beraber ihale edelim. Firma bir taraftan zarar ederse diğer taraftan kar etsin en azından demiş. Trabzon'da ihale yapılırken Müteahhit sormuş. Elektriğin gideceği her tarafa yol var mı. Tabi ki yol var ki adam var ki demiş Talat Şağban. İhaleden sonra Müteahhit köyü gezmeye gelince yolu görememiş. Hani yol Reis diye sormuş. Talat Şağban ona patika yolu göstermiş. Ben sana yol var dedim araba yolu demedim demiş. Ama Müteahhit ihaleyi aldığı için geri adım atamamış, çünkü geri adım atsa Trabzon'un diğer köylerini de yapamayacak ve yasaklı duruma gelecek. Reis, Müteahhide ama sana yardımcı olacağız diye de söz vermiş. Ondan sonra direkler, fincanlar, kum ve çakıl gelmiş Harşit'e. Kum ve çakıl katırlarla köye taşınmış, direkler ve fincanlar halkın sırtında elbirliği ile taşınmış. Böylece elektriğe kavuşmuş Dandı köyü.

Doğankent Belediye binasının olduğu yerde önceden köy binası vardı. Mezarlığın kenarını devlet istimlak etmiş ve köy konağı yapılmış. Köy konağı daha sonra belediyeye kalmış. Tek katlı idi. Köy konağının üzerine Talat Şağban bir kat attırdı, daha sonra bir kat da Mahmut Öztürk Hoca yaptırmış. Harşit'in içindeki ilk taş döşemelerini o yaptırdı. Dandı'da Deregözü Belen geçişinde Kavraz Deresi üzerindeki köprüyü hizmete soktu. Çeşmeler yaptırdı, değirmenleri onarttı. 1977'de üçüncü dönem için tekrar seçimde aday olmuş ancak bu sefer 9 oy farkla kaybederek reisliği Mahmut Öztürk Hocaya devretti.

Seçimlerden sonra tekrar İstanbul'a gitti. Zaman zaman gelip gitmiş Harşit'e. Hac vazifesini yerine getirdi. 

Mukallitliği ile tanınan Reis çocukları çok severdi.

1989'da eşini kaybetti. 1993'te yeniden evlendi. 5 Mayıs 2009 prostat rahatsızlığı nedeniyle İstanbul'da vefat etti. Bahçelievler Güneşli Radar Mezarlığına defnedildi.

Adnan YAZICI

Kaynak: