Düftero İbrahim Güvendi 1944-2014

Hayatımı anlatayım, 1944 doğumluyum. Ancak iki yıl küçük yazılmışım, anne adım Pamuk, baba adım Mehmet Şükrüdür. 

İlkokula gitmedim. Okuma yazmayı hayvancılık yaparken ağaçlara kömürle yazarak öğrendim. Askere gitmeden eşim Gencağa kızı Lüftiye ile evlendim. Askerliğimi iki sene olarak yaparak tamamladım. Yurdun her yerinde işçi olarak çalıştıktan sonra Bağ-Kur dan emekli olarak köyümde yaşamaktayım. Çocuklarıma gelince, Ayşe, Şükrü, Nagihan dır.

Soyumu anlatayım, Dedem bozo Tufan, bozu Tufan ın hanımı tuğlu kızı Hatice dir. Çocukları sadece dedem Mecit kalmış. Tufan dedem ikinci evliliğini Abdullo Mehmet in bacısı Ayşe ile yapmış. Mecit dedemin çocuklarını belirtirken Hanımca anamdan da bahsedelim, Hanımca anam derici Mustafa nın kızı Defter in kızıdır. Mecit in çocukları babam Mehmet Şükrü (Büyük annem annesine evlatlık olarak vermiş), Fatma, Ali, Halil, Pamuk, Emine, Mustafa ve Elmas (Muteber) dir. Babam Mehmet Şükrü nün çocukları, Ben İbrahim, Lütfiye, Emine, Kemal, Mustafa, Ali dir.

Annem Pamuk un annesi Ahmeto kızı Emine, kardeşleri Durmuş ve Gülhanım(Esma) dır. Pamuk annemin babası Günyüzü köyü Melik oğullarından Aziz zade dir. Anneannem muhacirlikten önce Çolako Mustafa nın oğlu ile evlenmiş, ancak eşi geri gelmeyince Aziz dedemle evlenmiş, annem olmuş. Ahmetgili anlatacak olursam, Dedem Ahmet oğlu Mehmet ve eşi İpek tir.

Köyümüzde soylar

1)Cingiller.

2)Türüdüler

3)Pirali

4)Gara İbrahim oğulları

5)Garagabak oğulları

6)Hasan Hocagil (Gocahasan)

8)Mehmetli

Gara İbrahim oğulları Kösederesi nde ikamet ederler ve 18 kardeş olduklarını duymuştum. Çok eskiden çeteler bunlardan haraç almak istemiş. Bunun üzerine bunlarda köyden göçüp gitmişler. Geride bir kişi kalmış, Bunların Giresun yöresine yerleştiğini büyüklerimizden duymuştum.

Pirali oğulları Çayırağzında dururken oraya gelen bir ihtiyara yemek verirler, ihtiyar onlara bu sene kış çok olacak alçak kısımlara inin demiş. Bunun üzerine Depeçayıra çıkan Pirali buralardan seyretmeden önce bir kişiyi Kürtün'i Zir e yani Harşıt a göndermiş. Dağlardan bakarken Derindere de bir alantuluk görmüş bir kişide oraya göndermiş. Daha sonra yayladan gelerek köye yerleşmişler.

Bunlardan önce Şadı güneyi tarafında gara İbrahim Oğulları ve Gara Gabak Oğulları duruyormuş. Cin Aligil galender de duruyormuş. Anneannemin tarafları da galender de duran Türüdülerdenmiş. Galender de Sağır oğulları ile Hasan hocagil (Goca Hasan), Fırışlıkta Mehmetli varmış.

Mezarlıklar, Abdullagil Mezarlığı hariç Şadı güneyi mezarlığını derici Mustafa dedem alarak köye vakıf etmiş. Garalı gıranı mezarlığını Mollagil alarak vakf etmiş. Garalıgıranı nın Derindere tarafı yoldan altı zaarcıgil toprağıdır. Masur mezarlığında Abdullo Mehmet in çocukları ve kavgacıgilden mezar olduğunu duydum. Başçatakçayırdaki mezarlık ise Orta Mahallelilere ait olduğunu duymuştum.

Yaylalar, Masur obası ve Depeçayırda Orta mahallelilerin durduğunu duydum. Büyük annem derdi ki Masurda mayalanan yoğurt, aşağı çevrilse bile kabdan dökülmüyordu derdi. Çatakçayır yaylasında ise genelde derindere Mahallesi duruyormuş. Bildiklerim Akifgil ve Kandazgil.

Tepealan eskiobada, Sonagıranı ve Fırışlıklılar dururdu. Tepealan Orta obada da Orta mahalleliler dururdu. Aralıcak yaylasında ise köyden duranlar vardı. Tepealan orta oba altında (oba yerinde) oba olduğunu duydum. Burada genelde mollaveligil duruyormuş. Biz yaylacılığı çocukluğumda Tepealan da yapardık. Daha sonra Masur obasında yaylacılık yapmaya başladık.

Köyden göç edenler

1)Mustafa Pirdal (deli Mustafa)

2)Ali Pirdal(derhallo)

3)Egelo Salim Bayrak

4)Guşgözo Hasan Kandaz

5)Bektaşo Cemil Günçaldı

6)Akifo Fikri'nin oğlu Ali Güvendi

7)Haşimo Ali Meral

8)Talibin Kardeşi Emin Yılmaz

9)Akifo İsmet Güvendi

Mektepler ve Camiler, Tepealan yaylası ve Masur obasında mektep vardı. Orta Mahalle, Derindere ve Sonagıranında mektep vardı. Ben eski yazıyı Sonagıranı mahallesi caminin üstünde Hacı Mehmet Güvendi de okudum.

Derindere, Camiyanı Mahallesi ve köyaltında cami vardı. Köyaltındaki cami 1990 yılındaki yol yapım sırasında yıkıldı.

Okullarımıza gelince, köyaltında, Derindere mahallesi ve Camiyanı Mahallesinde okul vardı. Köyaltındaki okul ile camiyanı mahallesindeki okul öğrenci yetersizliğinden kapandı. Derindere okulu ise taşımalı olarak Harşıta taşınmaktadır.

Değirmenlerime gelince, Derindere Mahallesinde 5 değirmenimiz vardı. Bunlardan 2 tane faal kaldı. Sonagıranında 2 değirmenimiz vardı. Bunlardan 1 tanesi yol yapım sırasında yıkılarak işlevini  kaybetti. Derekıyısı tıkılbükünde bir değirmenimiz faal durumdadır. Orta Mahallede bulunan değirmenlerimiz sel felaketleri ve yol çalışmaları sonucunda yıkılarak işlevlerini kaybettiler.

Muhtarlarımız

1)Osman Güvendi

2)Hüseyin Kandaz

3)Hocanın Oğlu Mehmet Güvendi

4)Tahsildar oğlu Fikri Güvendi

5)Alagözo Mustafa Pirdal

6)Mehmet Yazar

7)Osman Pir

Sanatçı yönümde var. Düğün ve otgöçlerine giderek Davul, kemençe ve Düdük (Kaval) çaldım. Muhtar Mehmet Yazar ın düğününde davul çalarak oyun oynattım.

Çalgıyı bırakma nedenime gelince, Bir düğünde bana bir bayan sen yetimisin dedi? Bende hem anam hemde babam yok dedim. Bayan bana daha bir şey demedi. Bunun üzerine çok düşündüm zoruma gitti çok utandım orada sanatçılığı bıraktım.

Sizlere birkaç guble türkü söylemek isterim

Bizim yayla düz olur,

Kar yağınca buz olur.

Gündüz gelme gece gel,

Eller duyar söz olur.

+++

Goltuk altı terledi,

Miltansız olduğumdan.

Kızlar beni almıyor,

İkbalsız olduğumdan.

+++

Ağar ağar gel bana ,

Sana bir şey diyeyim,

Yuvarlak memeleri,

kesip kesip yiyeyim.

+++

Yarım sana kim aldı,

O çiçekli fistanı.

Geydin geyeli onu,

Deli ettin insanı.24.03.2008

----------------------------------------

Röportaj-Seyıt Güvendi

Haber kaynağı-harşıt vadisi.com

Haber Editörü-Seyit güvendi