"Kan Bağışı Hayat Kurtarır"

Kan bağışı yapmak kalp ve karaciğer sağlığını destekler. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Hematoloji Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Serkan Ocakçı kan vermenin önemine ve sağlık açısından faydalarına dikkat çekti.

Kan transfüzyonu, yani hastaya kan verilmesi hayat kurtarıcı bir tedavidir. Kanın yerini alabilecek, fabrikada üretilen, eczanede saklanan bir ürün yoktur. Birçok hasta ihtiyacı olan kana eriÅŸmekte zaman kaybı ve zorluklar yaÅŸamaktadır. Dünya çapında yaklaşık 120 milyon kan bağışı toplanmıştır. Toplanan kanın yüzde 40'ı geliÅŸmiÅŸ ülkelerde elde edilmiÅŸtir. Dünya nüfusunun yüzde 16'sına tekabül etmektedir. Kanların büyük bir kısmı geliÅŸmiÅŸ ülkelerde yaÅŸlı hastalar için, geliÅŸmemiÅŸ ülkelerde ise çocuk hastalar için kullanılmaktadır. Her 1000 kiÅŸide kan bağışında bulunma oranı geliÅŸmiÅŸ ülkelerde 31 kiÅŸiye ulaşırken geliÅŸmemiÅŸ ülkelerde 5 kiÅŸiye düşmektedir. 

Kan bağışı hem hastalara verilecek,  kan, kan ürünleri olan kırmızı kan süspansiyonu, plazma, trombosit için gerekli olduÄŸu gibi hem de kandan üretilen immunoglobulin ve pıhtılaÅŸma faktörleri gibi ilaçlar için de gereklidir. 

Kan Alma Yöntemleri 

Kan bağışında vericiden iki farklı yöntemle kan alınabilir. En sık uygulama kola uygulanan damar yolundan kan torbasına 10-15 dakika süren kan bağışıdır. Bir diÄŸer yöntem ise vericinin aferez cihazı adı verilen makinaya bir kan seti ile baÄŸlanarak seçilmiÅŸ kan ürünlerinin alınmasıdır. Bu yöntem daha etkili kan ürünü elde edilmesini saÄŸlar. 

Günümüzün modern seçeneÄŸidir. Ancak daha pahalı ve zaman alıcıdır. Bağışçılar da ayrıca bir makine aracılığı ile olduÄŸu için iÅŸlemden korkabilirler. Uygulama olarak bakıldığında ise daha kontrollü, istenilen hedef ürüne ulaşılmasını daha çok saÄŸlayan bir yöntemdir. 

Kan Vermek İçin Yaş Sınırı Kaçtır

Bağışçı 19 yaşından gün almış olmalı, 66 yaşından gün almamış olmalıdır. Ä°lk kez kan verecek olan bağışçı ise 61 yaşından gün almamış olmalıdır. 70 yaşından gün almamış düzenli kan bağışçısı, kan bağış merkezi doktorunun onayı olmak ÅŸartıyla, yılda en fazla 1 kez olmak üzere kan bağışlayabilir. 

Tam kan bağış sıklığı erkeklerde 90 günde birdir. Kadınlarda bağış aralığı 120 günde birdir. Yılda bir defayı geçmemek ve hekim onayı olmak kaydıyla, 2 bağış arası en az 2 ay olabilir. Aferez yöntemi ile bağışçıdan daha sık kan ürünü elde edilebilir. Aferez yöntemi en çok trombosit bağışlarında kullanılır. Bağışçıdan 48 saat ara ile tekrar trombosit aferezi yapılabilir. Haftada iki işlemi, yılda ise 24 bağışı geçmemek gerekir.

Hemoglobin deÄŸerleri kadınlarda en az 12,5 g/dL, en çok 16,5 g/dL, erkeklerde en az 13,5 g/dL, en çok 18 g/dL olmalıdır. Kan basıncı pek çok etkene baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸmekle birlikte esasen büyük tansiyon en az 90 mmHg, en çok 180 mmHg ve küçük tansiyon en az 60 mmHg, en çok 100 mmHg olmalıdır. Bağışçı en az 50 kg olmalıdır. 

Kimler Kan Verebilir 

Bağışçıların saÄŸlıklı olması gerekir. Ä°nsulin kullanan diyabet hastaları veya ilerlemiÅŸ diyabet hastaları bağışçı olamazlar. Kan yoluyla bulaÅŸan HIV, Hepatit B,C  gibi hastalıkları olanlar bağışçı olamazlar. Bağışçılar kan bağışı öncesi detaylı olarak deÄŸerlendirilir ve en ufak bir şüphede reddedilir. Ayrıca alınan kan örneklerinden kan sayımları, bulaşıcı hastalık tetkikleri yapılır. Modern teknolojiler sayesinde kan alımı nedeniyle olan bulaşıcı hastalık riski milyonda bir bağış civarına gelmiÅŸtir. 

Kan bağışında bulunmak bağışçıyı fiziksel ve ruhsal olarak rahatlatır. Bağışçılar kendilerini daha iyi hisseder ve mümkün oldukça düzenli kan bağışı yapmak isterler. 

Kan vermek aslında bir organ nakli vericisi olmaktır. Kan vermek Can vermektir. 

Giriş: 10 Haziran 2024 | Güncelleme: 10 Haziran 2024 | Okunma: 124

Kaynak: